Thờ tượng Mẫu được bắt nguồn từ việc thờ Đất Mẹ. Đây là một tín ngưỡng từ thời tiền sử. Bạn có thể dễ dàng nhìn thấy tại các đền, điện, phủ những nơi mà tín ngưỡng thờ Mẫu Tam hình ảnh tượng Tam Tòa Thánh Mẫu khoác lên trang phục đỏ, xanh, trắng biểu thị cho Trời, Rừng, Nước… Hãy cùng Tượng Phật Giáo tìm hiểu về Tượng Mẫu gồm có những ai và ý nghĩa của Tam Tòa Thánh Mẫu nhé.
Tam Tòa Thánh mẫu là ai?
Đây là khái niệm nằm trong tín ngưỡng Đạo Mẫu, hình ảnh Tam Tòa Thánh Mẫu gắn liền với 3 vị Thánh Mẫu lần lượt là Đệ Nhất Thượng Thiên, Đệ Nhị Thượng Ngàn và Đệ Tam Thoải Phủ.

Mẫu Thượng Thiên được nhiều biết đến là Mẫu Đệ Nhất, đại diện cho người cai quản miền trời, có khả năng điều khiển thời tiết, ảnh hưởng trực tiếp đến nền nông nghiệp lúa nước. Hiện nay, đền thờ Mẫu Thượng Thiên diễn ra khắp nơi, và lễ thờ cúng Mẫu Đệ Nhất diễn vào tháng 3/3 âm lịch hằng năm. Trong Tam Tòa Thánh Mẫu, chúng ta có thể dễ dàng nhận ra bà với trang phục màu đỏ ngồi ở giữa.

Mẫu Thượng Ngàn hay còn gọi là Mẫu Đệ Nhị, đại diện cho rừng núi, thiên nhiên và động vật. Một số ngôi đền thờ Mẫu Thượng Ngàn hiện nay phổ biến ở Suối Mỡ ( Bắc Giang) và Bắc Lệ ( Lạng Sơn). Lễ thờ cúng Mẫu Đệ Nhị sẽ được diễn ra vào ngày 20/09 hằng năm. Và Mẫu Thượng Ngàn là bà mặc áo màu xanh ngồi bên tay trái Mẫu Thượng Thiên.

Mẫu Thoải là bà Mẫu cuối cùng trong ba bà, có tên gọi là Mẫu Đệ Tam, đại diện cho sông nước, và đời sống thủy sản của con người. Vì vậy, đền thờ bà thường sẽ xây dựng cạnh các con sông, cửa biển. Ngày hội của Bà sẽ diễn ra vào ngày 10/06 âm lịch.

Mẫu Địa không phải là Tam Tòa Thánh Địa. Theo một số nguồn tin thì Mẫu Thượng Thiên là người cai quản địa phủ nhưng cũng có một số ghi chép cho rằng Tam Tòa Thánh Mẫu là hiện thân của Mẫu Liễu Hạnh khi giáng thế, hóa thân thành 3 vị Thánh Mẫu.
Cho nên Tam Tòa Thánh Mẫu còn biểu tượng của Đạo Mẫu, kết hợp hài hòa, đại diện cho các mặt của thiên nhiên và cuộc sống của người dân Việt Nam.
Ý nghĩa của tượng Mẫu
Hiện nay tượng Mẫu được thờ cúng phổ biến tại miền Bắc. Và nơi đây đậm chất bản địa, nguyên thủy vì có nguồn gốc sâu xa từ trong chế độ mẫu hệ.
Như đã biết chế độ mẫu hệ coi trọng, nâng cao vai trò của người phụ nữ, người mẹ, người vợ. Vì vậy, hầu hết các bàn thờ, ngôi chùa miền Bắc đều thờ các thánh Đạo giáo và tín ngưỡng nhân gian bên cạnh các bàn thờ Phật.

Tín ngưỡng thờ Mẫu đi sâu vào văn hóa, tiềm thức mỗi con người, có ý nghĩa sâu sắc, một lòng hướng về cội nguồn đất mẹ. Nơi đây còn gửi gắm đi ước vọng, ước mơ, khao khát có thể giải thoát bản thân, khỏi những ràng buộc xưa.
Vị trí Tam Tòa Thánh Mẫu
Bài vị đạo thờ Mẫu khá đa dạng, phụ thuộc từng nơi, thì sẽ có những cách bố trị khác nhau nhưng chung quy sẽ bài trí như sau:
Tam Tòa Thánh Mẫu sẽ được đặt ở nơi cung cấm với vị trí lần lượt là:
- Tượng Mẫu đặt cao nhất, chính giữa, mang trang phục màu đỏ. Đây còn biết đến là tượng chúa Liễu Hạnh ( Mẫu Đệ nhất Thượng Thiên).
- Mẫu Đệ Nhị Thượng bên phải mang trang phục màu xanh
- Mẫu Đệ Tam Thoải Phủ bên trái, trang phục màu trắng.
Mặt Tiền Hậu Cung còn có một bàn thờ lớn được gọi là Công Đồng Tứ Phủ gồm có 3 lớp ( tính từ hậu cung trở ra):

Lớp thứ nhất thờ cúng Ngọc Hoàng Thượng Đế đứng ở giữa, hai bên sẽ hầu cận Nam Tào Bắc Đẩu,
Lớp thứ 2 sẽ là 5 vị Ngũ vị Tôn Quan lần lượt là:
- Quan Đệ nhất Thượng Thiên có trang phục màu đỏ.
- Quan Đệ nhị Giám Sát quyền cai thượng Ngàn có trang phục màu xanh.
- Quan Đệ Tam Thoải Phủ cai bản mệnh Thanh Đồng có trang phục màu trắng.
- Quan Đệ Tứ Khâm sai quyền cai tứ phủ có trang phục màu vàng.
- Quan Đệ Ngũ Tuần Tranh, quyền cai quản âm binh nhà trời có trang phục màu tím.
Lớp thứ 3 gồm có hai Ông Hoàng bao gồm:
Ông Hoàng Bảy, mặc áo màu xanh và Ông Hoàng Mười mặc áo màu vàng
Bên phải sẽ là Động Sơn Trang, bên trái sẽ là Cung Đức Thánh Trần. Dưới bàn thờ Công Đồng Tứ Phủ còn thờ Quan Ngũ Hổ và Thanh Xà Bạch Xà.

Đền thờ Mẫu có các nét riêng thể hiện qua từng chi tiết tạo nên một kiến trúc cho điện thần, đặc biệt là việc bày bố điện thờ, các nghi thức cầu cúng. Và nhờ các nét riêng ấy làm cho tín ngưỡng nơi đây tạo thành một tín ngưỡng thuần phác, đặc biệt.
Hi vọng với những chia sẻ trên đây giúp bạn hiểu rõ hơn về Tượng Mẫu. Nếu quý khách hàng nào muốn thỉnh Tượng Mẫu hãy liên hệ ngay với Tượng Phật Giáo để được hỗ trợ, báo giá chi tiết nhé.
- Chi nhánh 1: 988 Lạc Long Quân, P.8, Q.Tân Bình, TP. HCM
- Chi nhánh 2: 539 – 541 Phạm Văn Đồng, phường 13, Bình Thạch, Tp. Hồ Chí Minh
- Điện Thoại: 0918.62.67.59 (C. Oanh)
- 0931.41.60.69 (Hotline)
- Email: tuetutam988@gmail.com
- Giờ làm việc: 8:00am- 19:00pm
- Website: https://tuongphatgiao.com/